کمی‌سازی واکنش جوانه‌زنی کینوا (Chenopodium quinoa Willd) تحت تأثیر رژیم‌های مختلف دمایی و تنش خشکی

کینوا (Chenopodium quinoa) یک گیاه شبه غله‌ای با ارزش غذایی بالا و متحمل به تنش‌های غیرزنده مانند گرما، سرما و تنش خشکی است. به‌منظور بررسی تأثیر دما بر جوانه‌زنی بذر کینوا در شرایط تنش خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با هفت سطح دما (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجۀ سلسیوس) و چهار سطح تنش خشکی شامل (0، 4-، 8- و 12- بار) انجام شد. نتایج نشان داد، با کاهش پتانسیل اسمزی به 12- بار درصد جوانه‌زنی در دماهای 5، 10 و 15 درجۀ سلسیوس به 0 کاهش یافت ولی به‌تدریج با افزایش دما به 30 درجۀ سلسیوس، درصد جوانه‌زنی به 85 درصد افزایش یافت. در همۀ سطوح دمایی با کاهش پتانسیل اسمزی، سرعت جوانه‌زنی کاهش یافت. با کمی کردن سرعت جوانه‌زنی با استفاده از برازش دو مدل دندان-مانند و بتا ، پنجرۀ مجاز دمایی برای جوانه‌زنی (دماهای کاردینال) با کاهش پتانسیل اسمزی، محدودتر شد. به‌طوری‌که، در پتانسیل‌های 0، 4-، 8- و 12- بار میزان دمای کمینه (پایه) به ترتیب به 1، 1، 2 و 15 درجۀ سلسیوس افزایش یافت و دمای بیشینه (سقف) به ترتیب به 54، 41، 41 و 36 درجۀ سلسیوس کاهش یافت ولی دمای بهینۀ بذر در شرایط مختلف اسمزی کمتر تحت تأثیر قرار گرفت.